De toekomst van de transportsector is elektrisch

Vrachtwagens op batterijen kunnen vandaag al voor de helft minder uitstoten dan hun tegenhangers, de dieselmotoren, en zullen blijven dalen, dit blijkt volgens de levenscyclusanalyse in opdracht van de Europese Commissie. Uit die analyse blijkt eveneens dat er geen verschil in uitstoot zit tussen het gebruik van diesel of aardgas, en dat aardgas op lange termijn zelfs meer schade zou kunnen aanrichten.

De broeikasgasemissie van vrachtwagens bedroeg 23% van de CO2-uitstoot van het wegvervoer in 2019, terwijl ze slechts 2% van de voertuigen op de weg uitmaken. De overschakeling op CO2-neutrale(re) voertuigen is noodzakelijk om de CO2-uitstoot aanzienlijk te verminderen. Vrachtwagens leggen tijdens hun levensduur gemiddeld 1,5 miljoen kilometer af, elke CO2-besparing op elke kilometer maakt uiteindelijk een groot verschil. 

Elektrische vrachtwagens voor lange afstanden zijn op komst

Het wordt alsmaar duidelijker dat de overschakeling op elektrische vrachtwagens een dominante rol zal spelen in de overgang naar een CO2-neutraal transport.

Vrachtwagenproducenten hebben aangekondigd dat 4-9% van hun vrachtwagenverkoop emissievrij zal zijn, volgens T&E berekeningen dat zal vermoedelijk oplopen tot 41-47% in 2030. De eerste lange afstand vrachtwagens met een bereik tot 500 km worden in 2024 op de markt verwacht, dit werd aangekondigd door MAN, Scania en Daimler.

Vrachtwagenchauffeurs in de EU mogen 4,5 uur rijden met een gemiddelde snelheid van 80km/u, tussen hun verplichte pauzes van 45 minuten. Dit betekent dat een vrachtwagenchauffeur een afstand van maximaal 360 km kan rijden, voor hij/zij opnieuw moet opladen tijdens de volgende pauze. Dit maakt lange afstandsritten met elektrische vrachtwagens dus mogelijk.

Bijkomende kosten

De aankoop van een vrachtwagen is slechts één deel van de totale kosten. De andere delen zijn de kosten voor brandstof en onderhoud. Elektrisch rijden heeft half zoveel energie nodig dan rijden op hernieuwbare waterstof en slechts een derde vergeleken met vrachtwagens met verbrandingsmotor die rijden op gas, diesel, biobrandstoffen of synthetische brandstoffen. Elektrische vrachtwagens vereisen ook minder onderhoud dan gelijk welke andere.

Daarnaast zal de Eurovignet richtlijn landen verplichten vrachtwagentol te betalen, variërend op basis van hun milieuprestaties. Vanaf 2023, zullen CO2-neutrale vrachtwagens ten minste 50% van de wegentol krijgen of CO2-heffingen vermijden die zullen worden geheven op vrachtwagens met verbrandingsmotor.

De conclusie is dus dat elektrisch rijden zorgt voor lagere brandstof- en onderhoudskosten die toenemen met het aantal afgelegde kilometers. Men zal aanzienlijk minder wegentol moeten betalen dan vrachtwagens met verbrandingsmotor. Dit maakt hen bijzonder concurrerend voor de markt.

Laadinfrastructuur

Met de Alternative Fuels Infrastructure Regulation (AFIR) heeft de Europese Commissie verplichte doelstellingen om tegen 2025 een eerste netwerk van laadstations in heel Europa uit te rollen (om de 60 km langs de belangrijkste snelwegen). Hoewel de Europese Commissie de verwachte marktintroductie onderschat, is het voorstel een goed uitgangspunt. Het zou zorgen voor een basisdekking van laadpunten voor vrachtwagens, net op tijd wanneer de eerste elektrische vrachtwagens voor langeafstandsvervoer op de markt komen.

Laadcapaciteit

Vaak wordt beweerd dat elektrische vrachtwagens zouden lijden onder verminderde laadcapaciteit door het gewicht van de ingebouwde batterij. Maar door de voortdurende innovaties in de energiedichtheid en door vervanging van de verbrandingsmotor door een veel lichtere elektrische aandrijflijn, kan het extra gewicht aanzienlijk verminderd worden.

Volgens de EU-richtlijn over gewichten en afmetingen hebben vrachtwagens met nul-emissie een toegestane 2 extra ton. Elektrische vrachtwagens zullen niet meer dan een halve ton laadcapaciteit verliezen tegen 2025.

Doelstellingen

Ambitieuze CO2-normen kunnen de noodzakelijke marktzekerheid creëren om de productie van vrachtwagens met nul-emissie op te voeren en voor logistieke bedrijven om hun wagenpark CO2-neutraal te maken.

Financiering

Niet alleen grote bedrijven maar ook KMO’s zullen worden aangemoedigd de switch naar CO2-neutraal transport te maken. De hoge kapitaalkosten bouwen geleidelijk aan af dankzij technologie en schaalvergroting. Maar ook de EU als de lidstaten steunen de aankoop hiervan met uitrol van infrastructuur en financiële en fiscale stimulansen. Verder zullen we op weg naar CO2-neutraliteit binnen het vrachtwagentransport te maken krijgen met nieuwe financiële opties zoals leasing, huren, pay-as-you-drive of truck-as-a-service.

Bron: transportenvironment.org